W niedzielę, 22 października o godz. 11.45 w kościele pw. NMP Wniebowziętej i Świętego Mikołaja w Książu Wielkopolskim rozpoczęły się obchody 84. rocznicy egzekucji wykonanej przez Niemców na obywatelach gmin: Dolsk i Książ Wlkp. Mieszkańcy tych miast od wielu lat spotykają się pod koniec października, by oddać hołd swoim zamordowanym przodkom.
Reklama
Tradycyjnie niedzielne uroczystości rozpoczęła msza święta celebrowana przez ks. proboszcza Andrzeja Dolskiego. Podczas eucharystii można było usłyszeć także pieśni patriotyczne, o które zadbał Chór Consensus. Celebrans w swojej homilii nie poruszył kwestii historycznych, ponieważ ze względu na deszczową aurę burmistrz miasta Teofil Marciniak swoje przemówienie wygłosił na koniec mszy. Było ono dość zaskakujące, gdyż poruszało temat II wojny światowej ogólnie i włodarz Książa przytoczył relacje pochodzące z anteny Programu I Polskiego Radia, lecz nie dotyczyły Wielkopolski. Dopiero ostatnie kilka zdań krótko poświęcił wydarzeniu z 20 października 1939 roku.
Następnie mieszkańcy, samorządowcy, poczty sztandarowe i delegacje organizacji regionalnych przemaszerowały na ksiąski rynek. W uroczystościach uczestniczyła kompania honorowa 6. Batalionu Dowodzenia Sił Powietrznych oraz Orkiestra Dęta z Książa, która zadbała o podniosłość wydarzenia. Padający deszcz nie odstraszył uczestników uroczystości, gdyż całkiem spora liczba mieszkańców przybyła oddać hołd rozstrzelanym Synom Ziemi Ksiąskiej i Dolskiej podczas Apelu Poległych oraz podczas składania wieńców czy zniczy.
W niedzielnych uroczystościach uczestniczył wyjątkowy gość — Tomasz Górski, który jest wnukiem Stefana Ludwika Doerffera — ofiary Niemców. Przekazał on na ręce burmistrza Teofila Marciniaka album ze zdjęciami, które obrazują pierwsze powojenne obchody mordu „siepaczy hitlerowskich” w październiku 1945 roku.
Na zakończenie uroczystości złożono wiązanki oraz zapalono znicze pod pomnikiem pomordowanych Synów Ziemi Ksiąskiej i Dolskiej. Kolejka z delegacjami się nie kończyła. W tym roku, ze względu na warunki atmosferyczne, zrezygnowano z przemarszu na miejscowy cmentarz, gdzie znajduje się mogiła ofiar i zaapelowano o indywidualną wizytę, by zapalić znicze pomordowanym przodkom.
Rozstrzelani Synowie Ziemi Ksiąskiej i Dolskiej
Przypomnijmy, co wydarzyło się 84 lata temu. W dniach 20-23 października 1939 roku okupanci niemieccy przeprowadzili na podstawie operacji „Tannenberg” 14 krwawych egzekucji polskich patriotów na rynkach i ważnych placach miast. Jednym z takich miejsc był ksiąski rynek, gdzie zginęli nie tylko miejscowi, ale również mieszkańcy sąsiedniego Dolska i okolic. 20 października około godz. 16.00 Einsatzkommando 14, pod dowództwem Gerharda Flescha, zamordowało 17 osób:
- Alojzy Burdajewicz (lat 44) z Dolska
- Antoni Borowicz (lat 32) z Książa
- Ignacy Bielerzewski (lat 75) z Dolska
- Tadeusz Bielerzewski (lat 36) z Dolska
- Jan Cyplik (lat 53) z Książa
- Stefan Ludwik Doerffer (lat 62) z Brzóstowni
- Antoni Jędrzejczak (lat 62) z Ostrowieczna
- Ludwik Kossowicz (lat 58) z Dolska
- Czesław Lis (lat 21) z Konarzyc
- Henryk Łagocki (lat 43) z Książa
- Andrzej Mazurkiewicz (lat 34) z Dolska
- Ignacy Milicki (lat 41) z Pokrzywnicy
- Stanisław Nowak (lat 35) z Małachowa
- Tomasz Paul (lat 58) z Dolska
- Andrzej Święcicki (lat 36) z Trąbinka
- Józef Szczepański (lat 57) z Książa
- Franciszek Zwierzchlewski (lat 42) z Książa
